Kişinin yaşadığı maşer ortamında değeri olan , kabiliyet, tutum ve sair davranış biçimlerini vüruttirdiği süreçlerin tübaşöğretmen.
Yetişek, önceden saptanmış esaslara gereğince insanoğluın davranışlarında belirli vürutmeler sağlamlamaya yarayan planlı etkiler sürecidir.
Yetişek; bireyin davranışlarındaki yaşantısı kanalıyla kasıtlı olarak ve isteyerek bileğmeseleme meydana getirme sürecidir.
Görüldüğü gibi eğitimin bir çok tanılamamı mimarilabilmektedir. Ancak, günümüzde çoğunlukla tercih edilen tanılamam:
“Bireyin davranışında, kendi yaşantısı kanalıyla ve kasıtlı olarak istenilen yönde( eğitimin lakinçlarına tatminkâr ) bileğmeseleme meydana getirme sürecidir.” Şeklindedir.
Bu teşhis gereğince;
· Yetişek bir süreçtir.
· Yetişek sürecinde, bireyin davranışlarının istenilen yönde bileğmeseletirilmesi lakinçlanmaktadır.
· Davranışlarındaki bileğmeseleme kasıtlı olarak gerçekleştirilmektedir.
· Yetişek sürecinde bireyin kendi yaşantıları esastır.
EĞİTİMİN SÜRECİ
Eğitimin üç asliye öğesi vardır.
1. Ammaç
2. Öğretme ve öğrenme etkinlikleri
3. Bileğerlendirmeler
Yetişek lakinçla başlar, öğretme-öğrenme etkinlikleriyle devam değer ve değerlendirme ile son bulur. Sürecin bu mantığı kül kültürler için özdeşdır. Ammaçların içinde ne olduğu ve öğrenme için kullanılan öğretme yöntemleri kültürden kültüre gereğince bileğmeseleebilir, ama sürecin doğkakımı bileğmeselemez.
Yetişek kapsamı ve tanılamamlanması açısından çok geniş bir kavramdır. Tarih süresince birgani filozof ve eğitimci, eğitimin ne olduğuna değgin farklı farklı tanılamamlamalarda bulunmuşdolaşma. Günümüzde ise eğitimin akseptans edilen ölçünlü tanılamamı şudur: Yetişek, bireyin davranışlarında kendi yaşantıları kanalıyla kasıtlı olarak istendik davranış bileğmeseleikliği meydana getirme sürecidir. Bu tanılamamlama ekseninde eğitimin genel hatları çizilebilir. Bu tanılamamlamanın ortamında eğitime değgin temelı önemli kavramlar vardır. Özellikle “kendi yaşantıları kanalıyla”, “kasıtlı olarak”, “istendik davranış bileğmeseleikliği” ve “müddetç” gibi kelimeler eğitimin anne taşlarıdır.
Yetişek, benibeşer için dirim boyu devam fail bir süreçtir ve davranışlarda başkalık meydana getirir. Bu davranış değişimleri ise bireyin kendi tecrübelerine dayanır. Davranış değişimleri istendik kısaca beklentilere ve hedeflere tatminkâr olabileceği gibi istenmedik yönde bile vürutebilir. Yetişek sürecinin meseleletilmesi ise kasıtlı kısaca programlı ve programlı olabileceği gibi vürutigüzel bile olabilir. Kasıtlı olarak meydana getirilen eğitime formal terbiye, vürutigüzel meydana getirilen eğitime ise informal terbiye denir. Elan açıklayıcı bir örnek verirsek okul, dershane, terbiye merkezleri gibi mekânlarda maruz terbiye formal; bireyin kendi çevresinden edinmiş olduğu ve planlı programlı olmayan terbiye ise informal eğitidir. Doğrusu terbiye yalnızca okullardaki öğrenmelerle sınırlı bileğildir.
Yetişek Türleri
Yetişek türlerine gereğince sınıflandırıldığında formal ve informal terbiye sürdürmek üzere dü tür ortaya çıkar. Formal terbiye okullarda ya da kurumlarda belirli bir düşünce ve izlence çerçevesinde gerçekleştirilir ve bu terbiye tipinin belirli bir amacı vardır. Bu düzende terbiye süreci idari bir ekip ve eğitmenler tarafından planlanır. İnformal terbiye ise otomatik vüruten plansız ve programsız meydana getirilen eğitimdir ki duygusal bu eğitimi toplumsal çevresinden gizil olarak edilir.
Yetişek Sistemi
Yetişek, bir dizge olarak ele hileındığında ise terbiye sisteminin üç asliye ögesi bulunmaktadır: Bunlar kaynaklar, süreçler ve çıktılardır. Pınar; eğitimin beslendiği öğretmen, öğrenci, bina, tesisat, maliyet, personel gibi fiziksel unsurlardır. Müddetç; okul ortamında gerçekleştirilen dersler, öğrenme yaşantıları ve ibret aktiviteleridir. Çıktılar ise bireyde eksperlik, yeterlilik, yetki, test meyveları gibi istenilen davranış bileğmeseleiklikleridir.